Ekologiczne aspekty logistyki wciąż traktowane są w sposób marginalny. Wielu przedsiębiorców błędnie zakłada, że kwestie te nie mają dużego znaczenia w ostatecznym bilansie kosztów logistycznych ponoszonych przez firmy. Praktyka pokazuje, że jest jednak inaczej. A logistyka odzysku i ekologistyka powinny stać się stałym elementem uwzględnianym w planowaniu i realizowaniu celów przedsiębiorstwa.
Rozróżnienie pojęć
Logistyka odzysku i ekologistyka to dwa odmienne pojęcia. Jak wskazuje definicja, pierwsze z nich to „proces planowania, implementacji i kontrolowania skutecznego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców, półproduktów i produktów gotowych wraz z powiązanymi z tymi przepływami informacjami od miejsca konsumpcji do miejsc pochodzenia w celu odzyskania wartości”. Ekologistyka definiowana jest zaś jako „realizacja optymalnych rozwiązań w zakresie zbiórki, gromadzenia, usuwania i kierowania do utylizacji lub nieuciążliwej dla środowiska i społeczeństwa likwidacji odpadów”. W uproszczeniu – ekologistyka opiera się na niwelowaniu negatywnego wpływu logistyki na środowisko, a logistyka odzysku polega na zarządzaniu zwrotami i powrotami towarów z punktów sprzedaży do producenta w celu przeprowadzenia prac naprawczych, recyklingu lub utylizacji jak najniższym kosztem.
Wpływ otoczenia
Rozwój wyżej wymienionych obszarów jest ściśle związany ze zmianami wynikającymi z otoczenia, w jakim funkcjonuje firma. Jakie elementy mają na nie wpływ? Poniżej kilka przykładów.
Zmiany, które przyczyniają się do rozwoju logistyki odzysku
- rosnące wymagania klientów (wpływają na cykl życia produktów i zmuszają pośredników do zwrotu towarów, które nie trafiły w gusta odbiorców),
- popularność realizowania akcji promocyjnych i akcji specjalnych (działanie, choć jest atrakcyjne dla odbiorców, komplikuje strukturę zapasów magazynowych i wymusza odpowiednie postępowanie z produktami po upływie okresu promocji),
- rozwój branży e-commerce (klienci oczekują, że sprzedawcy stworzą sprawny system ułatwiający ewentualny zwrot towaru).
Zmiany, które przyczyniają się do rozwoju ekologistyki
- drastyczne malejące źródła zasobów naturalnych (wymuszają poszukiwanie alternatywnych rozwiązań),
- rozwój technologii produkcji (możliwość zastosowania opakowań wielokrotnego użytku lub biodegradowalnych),
- rozwój technologii recyklingu (szansa pozyskania dodatkowego źródła dochodu z odpadów, które mogą zostać ponownie użyte).
Przykładem firmy, która odniosła sukces, podążając tym trendem, jest Procter&Gamble. 45 fabryk koncernu nie wysyła odpadów produkcyjnych na wysypiska. Na dodatek działania firmy związane z ponownym wykorzystaniem i przetwarzaniem odpadów przyniosły jej ponad miliard dolarów oszczędności. To mocny argument przemawiający za zasadnością wprowadzenia działań z zakresu ochrony środowiska.
Eko współpraca
Działania pro-ekologiczne można zacząć już na etapie poszukiwania partnerów biznesowych, którzy w swojej misji uwzględniają aspekty środowiskowe. Ciekawe rozwiązanie wobec swoich dostawców zastosowała firma Marks&Spencer, która wprowadziła dla nich wytyczne dotyczące włączenia zasad zrównoważonego rozwoju. Głównym celem tego działania jest wprowadzenie modelu tzw. obiegu zamkniętego, zakładającego zminimalizowanie do zera odpadów poprzez ponowne użycie, recycling, kompostowanie materiałów. Dzięki temu zarówno Marks&Spencer, jak i firmy partnerskie mogą wspólnie działać na rzecz poprawy środowiska.
Nie trzeba jednak od razu tworzyć rygorystycznych przepisów dla kontrahentów – można zacząć od przeanalizowania ich całościowego podejścia do aspektów środowiskowych.
Mogą to być zarówno działania realizowane przez nich wewnętrznie (np. prowadzenie akcji recyklingu lub wybór energooszczędnego oświetlenia LED, tak jak robimy to KMC-Services), jak i w ramach usług kierowanych do klientów. Przykładem takiego rozwiązania jest oferowana przez nas usługa zarządzania opakowaniami zwrotnymi, które znacząco wydłuża okres, w jakim mogą być wykorzystywane, opóźniając poddanie ich recyklingowi. W tym przypadku pamiętajmy, że nieumiejętna obsługa zwrotów od odbiorców zwiększa ryzyko podwyższenia kosztów, co ostatecznie doprowadzić może do konieczności podniesienia cen usług dla finalnych klientów.
Jak czytamy w raporcie „Wizja 2050”, opublikowanym przez World Business Council for Sustainable Development, jednym z większych wyzwań, przed jakimi stoi współczesne społeczeństwo jest zapewnienie do połowy XXI wieku dobrostanu dla 9 miliardów ludzi, a wszystko wskazuje na to, że to właśnie przedsiębiorcy są grupą, która będzie mogła sprostać temu wyzwaniu. Logistyka odzysku i ekologistyka to zatem coś więcej niż moda. To wybór, którego korzyści nie odczuje tylko nasza firma, ale całe społeczeństwo.
Artykuły, które mogą Cię zainteresować:
