Realizujesz marzenie o własnej firmie. Być może zebrałeś odpowiedni kapitał, być może wziąłeś kredyt, być może otrzymałeś dofinansowanie. Przewidujesz, że jej rozkręcenie potrwa, tymczasem okazuje się, że szybko odnosisz sukces. To szczęście spotkało wiele firm, jednak nie dla każdej z nich zakończyło się happy endem.
Case study – American Giant
O czym mowa? O pewnego rodzaju pułapkach sukcesu. Aby przybliżyć to zjawisko, najlepiej przyjrzeć się firmom, które z tego rodzaju problemem się spotkały. Jedną z nich jest American Giant, firma założona przez Bayarda Winthropa wiosną 2012 roku. Wyjątkowy pomysł, kilka miesięcy dynamicznego wzrostu, boom oraz problemy – tak wyglądał pierwszy rok, który okazać się mógł tym ostatnim.
Od marzenia do chaosu
Początek
Bardzo często początek funkcjonowania firmy internetowej jest naznaczony problemami. American Giant powstał z chęci oferowania produktów amerykańskich, produkowanych na miejscu i sprzedawanych tylko za pośrednictwem sieci. Było to więc przedsięwzięcie wyróżniające się na tle innych marek, które oferowały produkty zza granicy, najczęściej produkowane w Azji. Już same koszty tego rodzaju działalności, opartej na lokalnych, droższych produktach, są zdecydowanie wyższe i stawiają rentowność sklepu pod znakiem zapytania.
Rozwój
Jak mówi sam założyciel, w początkowych miesiącach – mniej więcej do końca wakacji – cieszył się stabilnym wzrostem i przewidywał, że będzie on następował przez kilka kolejnych lat. Winthrop opisuje, że pod koniec wakacji magazyny mieli niemalże pełne, jednak wciąż w granicach normalności. Wówczas wydarzyło się coś nietypowego. „Cztery dni później, nie mieliśmy już nic. Zostały gołe ściany naszych magazynów”.
Kłopot
Chaos, jaki wówczas powstał jest trudny do opisania. Jak piszą Leonard Rozenberg i Antoni Nowakowski w swojej analizie ewolucji firm z branży e-commerce – czasami szybki wzrost jest niebezpieczny i warto nauczyć się sobie z nim radzić. American Giant, nie nadążał z produkcją, co wydłużało proces oczekiwania na produkt, a zamówień stale przybywało. W takich sytuacjach wiele firm traci klientów, a w efekcie plajtuje, nie radząc sobie ze zobowiązaniami lub właściwym wyborem dalszej drogi rozwoju.
Przykład American Giant jest bardzo wymowny. W momencie, gdy firma wpadła w spiralę sukcesu, miała tylko dwa wyjścia. Albo zdecydować się na ruch do przodu, wykorzystując różne możliwości rozwoju, radzenia sobie z problemem (np. zatrudniając większą liczbę pracowników lub lepiej planując pracę w magazynie), albo skupić się na wyhamowaniu i stratach związanych z niewykorzystaniem boomu.
Nie tylko amerykański rynek
Marcin Grzymkowski, założyciel i prezes firmy Eobuwie, opowiadał, że największe problemy jego firma miała w okresie największego wzrostu:
Już po roku sprzedaż internetowa była równa obrotom jednego sklepu. Początkowo było trudno nadążyć za tym tempem wzrostu. Nie stać mnie było na zatrudnienie wykwalifikowanych menedżerów. Wszystkiego uczyłem się sam. W tamtym okresie wysłanie kilkudziesięciu paczek w tygodniu było większym wyzwaniem logistycznym niż nasze dzisiejsze wysyłki, czyli nawet 40 tys. w ciągu jednego dnia. (…) [Sukces] to rezultat konsekwencji. Wszędzie szukałem drobnych usprawnień. Testowałem wiele rozwiązań w marketingu, uczyłem się i wyciągałem wnioski. Pracowałem nad optymalną ofertą i śledziłem trendy, jednocześnie pilnowałem na bieżąco marż. Pracowałem nad logistyką, wciąż skracając czas dostawy i obniżając jej koszt. Te szczegóły nie brzmią może ekscytująco, ale są niezwykle ważne. Rozwijałem biznes z zysków, więc oglądałem każdą złotówkę. Zawsze zadawałem pytanie, czy nie da się czegoś zrobić taniej i efektywniej.
Dlaczego nie zawsze warto szybko rosnąć samemu?
Ideą założenia firmy jest jej rozwój, jednak by był on trwały warto przewidywać różne jego scenariusze, uczyć się na doświadczeniach innych firm i wykorzystywać odpowiednie narzędzia dostępne na rynku by przygotowywać się do potencjalnie różnorodnych skutków tego rozwoju.
Zarówno w przypadku firmy stacjonarnej jak i sprzedaży internetowej, takiej jak American Giant, przewidując scenariusze rozwoju i planując przyszłość firmy możemy postawić na doradztwo i specjalistów zewnętrznych, którzy potrafią przewidzieć sytuacje z wyprzedzeniem oraz podpowiedzą jakie działania należy podjąć w tym wyjątkowym momencie. Szczególnie ważne jest to na początkowym etapie, kiedy firma posiada małe doświadczenie. Wtedy błędy kosztują sporo, często o wiele więcej niż pomoc specjalistów. Warto więc o nią poprosić, aby móc zarządzać firmą w sposób zrównoważony i nastawiony na długotrwały sukces.
Niepowtarzalny wzrost
Dzięki wykorzystaniu możliwości, jakie dał boom, a jednocześnie wprowadzeniu nowych rozwiązań i zrównoważonego zarządzania firmą, American Giant w ciągu roku od rozpoczęcia funkcjonowania na rynku e-commerce osiągnął aż 300% powyżej prognozowanego wzrostu. W kolejnym, całym już roku 2013, gdy firma poprawiła sposób przewidywania i planowania procesów, m.in. logistycznych, a także analizy rynkowej oraz skupiła się na skuteczniejszych rozwiązaniach zarządczych, wzrost wyniósł aż 500%. Sprawiło to, że znalazła się wśród najlepiej rozwijających się firm z branży e-commerce na świecie.
Ten i wiele innych przypadków firm pokazują, jak ważna jest świadomość pułapek sukcesu i odpowiednie zarządzanie nimi. Ważna jest też odwaga, by we właściwym momencie sięgnąć po pomoc – także od zewnętrznych doradców – a wszystko po to, by z tych pułapek wyjść obronną ręką.
[form-audyt]
