Model logistyczny to sposób w jaki będziemy chcieli zarządzać sprzedażą, składowaniem, pakowaniem i wysyłką produktów w naszym e-sklepie. Wybór odpowiedniego modelu jest kluczowy z punktu widzenia zarówno operacyjnego jak i handlowego. Odpowiednio dobrany pozwala osiągnąć przewagę konkurencyjną ale i też w miarę możliwości wykazać się odpowiednią elastycznością w stosunku do klienta. Wybór nie należy do najłatwiejszych, należy dokonać go rozsądnie uwzględniając przede wszystkim strategie rozwoju własnego biznesu. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie najbardziej powszechnych modeli obsługi e-commerce jakie występują zarówno na rynku polskim jak i międzynarodowym.
Wśród najbardziej powszechnych modeli logistycznych w obsłudze e-commerce możemy wyróżnić:
Własny magazyn
W tej strategii samodzielnie prowadzimy nasz magazyn, zarządzamy infrastrukturą, operacjami i zasobami ludzkimi. Takie rozwiązanie wydaje się być naturalne zwłaszcza w początkowym etapie naszego biznesu, kiedy rozkręcamy nasz sklep. Jako mini magazyn wykorzystać można garaż czy też inne pomieszczenie w naszym domu/mieszkaniu. Przy ograniczonej liczbie zamówień wszystkie operacje możemy wykonać samodzielnie, mamy pełną kontrolę nad tym co się dzieje.
Ten model działania przestaje się sprawdzać w momencie gdy nasz biznes zaczyna się szybko rozwijać. Zwiększająca się liczba zamówień będzie zmuszać nas do inwestowania w nową przestrzeń, infrastrukturę, IT, odpowiednie narzędzia ale przede wszystkim pracowników którzy stanowić będą jeden z głównych i najważniejszych kosztów. Dodatkowym ograniczeniem może okazać się również nasze doświadczenie i wiedza w prowadzeniu własnego magazynu – jej brak doprowadzić może do jeszcze wyższych kosztów prowadzenia działalności w momencie gdy w krótkim czasie nie będziemy w stanie na tyle uporządkować naszych operacji aby stały się one płynne, efektywne i kosztowo optymalne.
Cross-docking
Jest to model w którym również będziemy potrzebować własnej przestrzeni magazynowej natomiast już w ograniczonym zakresie. Służyć będzie ona jedynie do przepakowania towarów przed finalną wysyłką. W tym modelu zamawiamy towar od naszego dostawcy/producenta w momencie gdy spływa zamówienie od naszego klienta. Przychodzący towar przepakowujemy, obrabiamy w naszym magazynie i wysyłamy do finalnego odbiorcy. Zaletą modelu jest minimalizowanie kosztów powierzchni magazynowej oraz zamrażania kapitału w zapasie. Dodatkowo przepakowując towar będziemy w stanie wykonać szereg (nawet niestandardowych) operacji dodatkowych jak np. pakowanie na prezent, insertowanie czy szersza personalizacja.
Wadą jest natomiast elastyczność modelu i czas procedowania zamówienia. Musimy pamiętać, że zamawiając towar od producenta i przepakowując go we własnym magazynie nasze zamówienie z góry jest opóźnione o co najmniej 1-2 dni w stosunku do wysyłki stockowej z własnego magazynu. Czas realizacji może stanowić główną determinantę dla naszego klienta. Model ten dodatkowo wymaga bardzo sprawnych operacji i prowadzenia wyjątkowo uporządkowanej dokumentacji.
Dropshipping
Jest to model całkowicie odmienny w stosunku do opisanych powyżej. W tym wypadku nasz sklep, nasza działalność jest jedynie przekaźnikiem pomiędzy zamawiającym a hurtownikiem, dystrybutorem czy też producentem. Główne zadanie sklepu jaki prowadzimy w tym modelu to dbanie o sprzedaż oraz agregowanie zamówień od naszych klientów i przekazywanie ich do dystrybutorów lub producentów gdzie odbędzie się ich pakowanie oraz wysyłka. Ogromną zaletę tego rozwiązania jest brak potrzeby inwestowania w asortyment, znajduje się on już na stanie producenta/dystrybutora, unikamy w ten sposób zamrażania środków w zapasie co do którego nie mamy pewności czy na pewno się sprzeda.
Dużym ograniczeniem w tym wypadku jest jednak podejście samych producentów/dystrybutorów którzy niechętnie chcą pracować w takim układzie woląc się skupić na własnej sprzedaży. W tym przypadku nie mamy również kontroli nad jakością pakowania a dodatkowym „hamulcowym” może okazać się wachlarz usług dodatkowych których wymagał będzie klient np. insertowanie, pakowanie na prezent a którego nasz dostawce nie będzie chciał wykonać.
Fulfilment
Jest to model w którym w pełni przekazujemy realizację operacji wykonywanych na naszm towarze do zewnętrznego podmiotu (najczęściej operatora logistycznego), jest to tzw. outsourcing. Nasze produkty są składowane w magazynie operatora razem z produktami innych sklepów internetowych. W chwili spłynięcia zamówienia od naszego klienta informacja ta jest przekazywana do operatora który zajmuje się kompletacją i wysyłką. Nasza rola ogranicza się jedynie do obserwowania postępu realizacji oraz reagowania na braki w asortymentach poprzez ich zamawianie u dostawców z dostawą do magazynu. Ogromną zaletą tego rozwiązania jest optymalizacja kosztowa, rozliczając się per operacja de facto zamieniamy nasze koszty stałe na zmienne czyli nie ponosimy stałych kosztów ludzi, powierzchni, infrastruktury tylko płacimy za rzeczywiście wykonaną ilość operacji i składowanego towaru. Taki model dodatkowo pozwala na bardzo elastyczne dopasowanie ponoszonych kosztów do wahań sezonowych jakim poddana może być nasza sprzedaż. Często operatorzy logistyczni specjalizujący się w obsłudze e-commerce w standardzie wykonują szereg operacji dodatkowych jak np. insertowanie, tworzenie zestawów, parsonalizacja pakowania itp. co dodatkowo może uczynić ofertę naszego e-sklepu jeszcze bardziej atrakcyjną. Dodatkowym atutem jest też fakt, że nie musimy pilnować takich aspektów jak umowy z kurierami czy obsługi zwrotów. Te czynności również wykona za nas nasz operator.
Warianty łączone
Tutaj miksujemy ze sobą część lub wszystkie opisane powyżej modele. Ich dobór i sposób „zmieszania” zależy oczywiście od specyfiki naszego biznesu. Możemy np. rozpocząć działalność z własnym niewielkim magazynem a w miarę rozwoju przekazać obsługę naszych operacji do zewnętrznego operatora co jest bardzo często stosowaną praktyką. Prowadząc własny magazyn możemy również składować u siebie produkty najlepiej sprzedające się a te bardziej kłopotliwe tj. o mniejszej rotacji lub większym gabarycie obsługiwać za pomocą dropshipingu albo cross-dockingu. Wariantów może być wiele.
Dobór odpowiedniego modelu obsługi nie jest sprawą łatwą. Model w którym chcemy pracować powinien być odpowiednio dopasowany do specyfiki prowadzonego przez nas e-sklepu oraz dawać nam możliwie jak największą elastyczność w reagowaniu zarówno na potrzeby klienta, wzrost ilości zamówień oraz mogące pojawić się wahania sezonowe naszej sprzedaży.
Artykuły, które mogą Cię zainteresować:
